Delen

Een Circulaire gevel als een dienst voor de TU te Delft

Di 14 juli, 2020

Januari dit jaar rondde Alkondor Hengelo een heel bijzonder en interessant project af. De oostgevel van het CiTG (faculteit Civiele Techniek) gebouw is vervangen voor nieuwe hoogwaardige en slimme gevelelementen (ongeveer 3000m²), die als een dienst fungeren voor de gebruiker in het gebouw en de vastgoedeigenaar TU Delft. Aan dit project is mede een onderzoekstraject vooraf gegaan in samenwerking met de TU Delft (Faculteit Architectuur, Gevel Research Group), de vastgoedafdeling (Campus Real Estate), Office Vitea en Alkondor Hengelo.

Wat is er zo bijzonder aan deze Circulaire gevel als een dienst? Het antwoord op deze vraag is niet even kort in één zin te omschrijven. Daarom wordt in dit artikel wat meer aandacht besteed aan de definitie en de praktische implementatie van Gevels als een dienst, gerelateerd aan de casus CiTG.

Circulaire gevels
Een circulaire gevel is een product (gevel) met een dienst gecombineerd. Concreet houdt dit in dat er een extra dimensie bij komt: namelijk de ‘dienst’, die ertoe moet leiden dat het product circulair wordt. De verkoop van het product gevel is al jaren lang vertrouwde bedrijfsactiviteit. Daar werkt Alkondor al zo’n 30 jaar lang aan. Echter is het tot stand komen van dit kwalitatief hoogwaardige product gericht op de bestek aanvraag die via onze opdrachtgever binnenkomt. Hierbij is het engineeringsproces t/m montage en oplevering het primaire belang.

De circulaire economie gaat verder en verlegt de focus naar de gebruiksfase van de gevels. De Circulaire loops zijn hierin alleszeggend: het start met het juist en efficiënt uitvoeren van onderhoud om de levensduur van de gevel te verlengen. Vervolgens zijn de volgende loops upgrading, hergebruik,
herfabricage en recycling aan de orde. De laatste loop recycling zal zo laat mogelijk ingezet moeten worden. En daar kan een flexibel en aanpasbaar product aan bijdragen. Dat is een circulaire gevel.

Een dienst verlenen met een gevel?
Wat is dan een dienst die de gevel verleent? Daarvoor is het goed om terug te gaan naar de prestaties van de gevel en de uitput. Enkele prestaties die onderdeel zijn van de dienst bij het CiTG gebouw:

  • Wind en waterdichtheid
  • Gangbaarheid van deuren en ramen (handmatig en automatisch)
  • Regulering van zonnewarmte (door zonwering toepassing)
  • Lichtwering (door de zonwering tevens als lichtwering te gebruiken)
  • Ventilatievoorzieningen (natuurlijke ventilatie door automatisch bedienbaar raam)
  • Domotica (het automatisch aansturen van de gevelfuncties, sensoren en een weerstation op het dak maken dit mogelijk)

En wat hebben we aan een gevelprestatie?
Een gevelprestatie leidt tot comfort voor de gebruiker van een gebouw. Het comfort kan worden gemeten aan vier hoofdthema’s: thermische kwaliteit, lichtkwaliteit, luchtkwaliteit en geluidskwaliteit. Met een optimaal comfort wordt het primaire proces van de gebouwgebruiker optimaal ondersteund. Dit betekent dat de gebruiker zich prettig voelt in een ruimte in een gebouw en daar de prestatie kan leveren die verwacht wordt.

Wat betekent dat concreet voor de gebouwgebruiker?
De circulaire gevel passen we aan op de behoeften van de gebruiker, met als verlengde prestatie dat een functie- of wijziging in wens eenvoudig in de gevel terug te vertalen is door een technische of softwarematige ingreep.

Casus CiTG TU Delft
In maart dit jaar (2020) ronde Alkondor Hengelo de gevelrenovatie af van een heel bijzonder project. Er zijn zo’n 500 oude gevelelementen van 50-60 jaar oud vervangen voor nieuwe gevelelementen die helemaal voldoen aan de nieuwste eisen vanuit wet en regelgeving, maar ook functioneel voor de gebruikers. En dat hele pakket zal aangeboden moeten worden door Alkondor als een dienst.

We onderscheiden 4 hoofd-onderzoekscomponenten in een scope van 15 jaar:

Een jaar lang na dato oplevering wordt intensief samen met Office Vitea het gebruik en comfort gemeten en gemonitord. Hierdoor zal informatie verkregen worden over de impact van het verduurzamen van een gebouw door de gevel hoogwaardig te vernieuwen. Inmiddels geven de gebruikers terug erg tevreden te zijn over het ontstane comfort door de renovatie.

De energieprestatie is een ander belangrijk aspect waar op onderzocht wordt wat het oplevert in energie, en geld, als een zeer oude gevel met lage energetische prestaties vervangen wordt voor een nieuwe. De berekeningen laten zien dat er een besparing optreed rond de 75%, van 189kWh/m² naar 48 kWh/m² wat resulteert in een kostenbesparing tussen de €35.000,- en €40.000,- per jaar (dit betreffen de cijfers voor alleen de oostgevel, ong. 3000m² geveloppervlak).

Het leasen van een gevel
Terug naar de ‘dienst’ die Alkondor Hengelo levert met de gevel. In het onderzoek wat vooraf ging aan de renovatie is samen met TU Delft en de ABN AMRO hard gewerkt aan een werkbaar leasemodel voor gevels. Het in eigendom houden van gevels is enkel een middel om circulair bouwen te implementeren, en geen doel op zich. In dit onderzoek zijn de juridische aspecten, financiële aspecten en account technische aspecten onder de loep genomen. Vanwege  tijdsdruk is er geen leasegevel tot stand gekomen bij deze casus, er was immers een harde deadline vanuit de opdrachtgever Campus Real Estate opgegeven. Maar de basis stukken liggen wel klaar om de leasegevel verder markt klaar te maken. Een vervolg onderzoek is in gang gezet.

Alkondor dashboard
Om daadwerkelijk efficiënt onderhoud uit te kunnen voeren en de gevel te monitoren is er een dashboard ingericht die per gevelelement inzicht geeft in het gebruik, de bediening en de sensor informatie. De data wordt opgeslagen om later weer te gebruiken indien dit nodig is. Op basis hiervan kan een optimale service worden verleend voor nu en in de toekomst.

Een eerste demonstratie van Cirlinq
De circulaire gevel als een service van TU Delft kreeg ook de primeur voor de implementatie van Cirlinq. Een identificatiesysteem voor gevelelementen. Met deze online tool en dit platform is altijd inzicht in de informatie van de gevelelementen, kunnen onderhoudsmeldingen door de gebruiker worden gemaakt en worden de activiteiten gelogd.

 

 

Alle nieuwsberichten